Η περιοχή Reggio Emilia

Η περιοχή Reggio Emilia (Ρέτζιο Εμίλια) στην Ιταλία είναι μια εξαιρετική περίπτωση δήμου, ο οποίος αποφάσισε πριν από 100 χρόνια να επενδύσει στην εκπαίδευση. Σήμερα, το 25% του προϋπολογισμού του δήμου αυτού είναι αφιερωμένο στην εκπαίδευση και, κυρίως, στην Προσχολική Αγωγή.

Όλοι οι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί καθώς και τα Νηπιαγωγεία της περιοχής, ακολουθούν την εκπαιδευτική φιλοσοφία του Loris Malaguzzi, ενός εμπνευσμένου παιδαγωγού που δημιούργησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ένα εκπαιδευτικό σύστημα που προάγει την ελευθερία και τη δημιουργικότητα των παιδιών.

Αυτή η φιλοσοφία του έγινε γνωστή Η προσέγγιση του Reggio Emilia, την οποία πολλά προγράμματα προσχολικής ηλικίας σε όλο τον κόσμο έχουν υιοθετήσει.

Είναι, μάλιστα, η κυρίαρχη φιλοσοφία προσχολικής αγωγής πίσω από το διεθνές Eκπαιδευτικό σύστημα του Ιnternational Baccalaureate, το οποίο ακολουθούν τα Εκπαιδευτήρια «Ο Πλάτων» από το 2007, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Reggio Emilia είναι βασισμένο στις αρχές του σεβασμού και της ευθύνης. Στηρίζεται στην ενδογενή και αυθόρμητη ανάγκη των παιδιών για εξερεύνηση και επιτρέπει ένα αυτο-καθοδηγούμενο πρόγραμμα σπουδών, βασισμένο στα ενδιαφέροντα των παιδιών και στην υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των γονέων, οι οποίοι δημιουργούν μια κοινότητα ενηλίκων που υποστηρίζει τη μάθηση των παιδιών.

 

Η φιλοσοφία του Reggio Emilia βασίζεται στην ακόλουθη σειρά αρχών:

  • Τα παιδιά είναι οι πολίτες του ΣΗΜΕΡΑ και τους ανήκει το αύριο.
  • Τα παιδιά μαθαίνουν όχι μόνο με το μυαλό αλλά με τη διαίσθηση και με όλες τους τις αισθήσεις.
  • Τα παιδιά πρέπει να έχουν κάποιον έλεγχο όσον αφορά στην κατεύθυνση της μάθησής τους.
  • Τα παιδιά αναπτύσσουν σχέσεις με τους συνομήλικούς τους όσο και με υλικά στοιχεία του περιβάλλοντος, τα οποία τα παιδιά πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να τα εξερευνούν.
  • Τα παιδιά πρέπει να έχουν ατελείωτους τρόπους και ευκαιρίες να εκφράζονται.
Οι εκατό υπάρχουν
Οι τρεις δάσκαλοι

Οι τρεις δάσκαλοι του παιδιού:

  1. Ο γονιός: Ο γονιός είναι ο πρώτος δάσκαλος. Θεωρείται ώς σύντροφος, συνεργάτης και υποστηρικτής. Συμμετέχει ενεργά στη μάθηση του παιδιού του αλλά και όλων των παιδιών της τάξης του.
  1. Ο δάσκαλος: Ο δάσκαλος είναι ο συμμαθητής και ο συνεργάτης του παιδιού που διευκολύνει τη μάθησή του σχεδιάζοντας δραστηριότητες βασισμένες στα ενδιαφέροντα του παιδιού. Ο ρόλος του είναι μπαίνει ενεργά μέσα στη διαδικασία της μάθησης και όχι να μένει ένας παρατηρητής που “τα ξέρει όλα”. Σκοπός του είναι να ενισχύσει την κατανόηση του παιδιού για τον κόσμο γύρω του σεβόμενος πάντοτε τις ανάγκες και τα ερωτήματα που θέτει το παιδί.
  1. Το περιβάλλον: Η σπουδαιότητα του περιβάλλοντος έγκειται στην αντίληψη ότι τα παιδιά μπορούν καλύτερα να βγάλουν νόημα και να κατανοήσουν τον κόσμο μέσω του περιβάλλοντος το οποίο υποστηρίζει σύνθετες, ποικίλες , συνεχείς και μεταβαλλόμενες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, τον κόσμο των εμπειριών, των ιδεών και πολλών τρόπων έκφρασης ιδεών. Τα νηπιαγωγεία, γενικά είναι γεμάτα με εσωτερικά φυτά και πλημμυρισμένα με φυσικό φώς. Οι τάξεις είναι ανοιχτές και ενώνονται σε ένα κεντρικό σημείο στην piazza( μικρή πλατεία). Το εσωτερικό των τάξεων έχει σκοπό να κάνει έκδηλη τη διαδικασία της μάθησης καθώς και να προσφέρει άφθονα ερεθίσματα στα παιδιά. Οι δημιουργίες/εργασίες είναι τοποθετημένες σε διάταξη από αντικείμενα που έχουν βρεθεί και από υλικά τη τάξης.

Η σημασία του Atelier:

Στη φιλοσοφία του Reggio Emilia η τέχνη και το Atelier παίζει κεντρικό ρόλο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός οτι στο atelier τα παιδιά εργάζονται με το μυαλό και τα χέρια ταυτόχρονα. Μπορούν να μεταμορφώσουν την ύλη και να δημιουργήσουν κάτι καινουριο. Έρχονται σε επαφή με την αισθητική και την ομορφιά της ύλης και αποκτούν την πεποίθηση οτι «όλοι μας μπορούμε να δημιουργήσουμε κάτι όμορφο».